کارآمدی حکمرانی دینی شرط تحقق ایران قوی است - خانه ملت

به گزارش خبرنگار خانه ملت، دکتر محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، در نشست امروز (یکشنبه ۲۳ آذرماه) در جمع پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی که به مناسبت هفته پژوهش برگزار شد با تأکید بر ضرورت پیوند علم و دین در اداره جامعه گفت: امروز هر آنچه در جمهوری اسلامی رخ می‌دهد به پای دین نوشته می‌شود و اگر به‌دنبال تحقق ایران قوی هستیم، باید کارآمدی حکمرانی دینی را در عمل به اثبات برسانیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی، گفت: امروز هرگونه اتفاقی در جمهوری اسلامی به پای دین گذاشته می شود و این فرصت بزرگی برای مراکز پژوهشی دینی است تا بتوانند پیوند علم و دین را برای اداره جامعه فراهم کنند، اگر دین، انقلاب، امام راحل و یا آینده فرزندان خود را دوست داریم و به دنبال ایران قوی هستیم، باید کارآمدی دین در اداره جامعه را به اثبات برسانیم.

وی در ادامه افزود: این یک فرصت بزرگی است که علما، فقها، شهدا و دانشمندان بزرگ ما و آنهایی که در هزار و چهارصد سال و اندی مجاهدت کردند، امروز فراهم آوردند تا ما دین را در قالب یک سازماندهی سیاسی در سطح بین‌المللی در طول قریب به نیم قرن تحت عنوان نظام مقدس جمهوری اسلامی مستقر کنیم.

دکتر قالیباف یادآور شد: بعد از گذشت پنج دهه، امروز ما را ارزیابی و تحلیل می کنند، باید توجه داشته باشیم که حکمرانی و اداره جامعه را به معنای واقعی مد نظر قرار دهیم. اداره حکومت دارای ابعاد مختلفی است و به احکام فقهی نیز نیاز دارد، اما اداره حکومت نیازمند منظومه ای از معارف دینی است که در شئونات مختلف وجود دارد؛ مشخصا فقط فقه و احکام فقهی نیست و باید حکومت و یک نظام را با ساختار سیاسی مبتنی بر فقه اداره کنیم، برای اداره متعالی جامعه حتما باید از یک منظومه کامل دینی استفاده کنیم. به ویژه اینکه در حال حاضر، بحث هوش مصنوعی مطرح است و آینده را داده‌ها رقم می‌زنند؛ باید سطح سوم که همان هوش مصنوعی است، را دنبال کنیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: ما به عنوان یک مدیر به همه ابزارها نگاه می‌کنیم، مسئله ای که در حال حاضر دنیا را متحول می‌کند، فناوری ها است، داده ها جای قوانین را می گیرند و این مسئله سبک زندگی را تغییر می‌دهد، آینده ما در استعمال داده‌ها است که همه چیز را تغییر می‌دهد. در این میان، باید پرسید رابطه‌ این تحولات با دین چگونه خواهد بود؟ هرچند هوش مصنوعی وجود دارد، اما فاقد عقل و شعور است.

دکتر قالیباف در ادامه یادآور شد: رفتار انسان‌ها با ابزاری که درست می‌کنند و دسترسی‌ها، متحول شده و زمان کوتاه خواهد شد. این نوع پدیده‌ها، اتفاقات عجیبی را در این حوزه رقم می‌زند، لذا ضروری است به این مباحث در همه ابعاد بطور جدی و اساسی بپردازیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: طبق فرمایشات رهبر معظم انقلاب؛ ما باید جزو ده کشور برتر در حوزه هوش مصنوعی باشیم. به عقیده بنده ما در ساختار و نرم‌افزار هوش مصنوعی تا به امروز موفقیت‌های چندانی نداشته ‌ایم؛ ما در زیرساخت‌های هوش مصنوعی چه میزان سرمایه‌گذاری می‌کنیم؟ باید این حوزه تقویت شود.

وی در ادامه افزود: موضوعات اساسی متعددی پیشِ‌روی ما قرار دارد، اگر به کشورهای مختلف نگاه کنیم، می‌بینیم که در حوزه نرم‌افزار و فناوری، با سرعت‌ غیرقابل تصوری پیش می‌روند. این موضوعات برای ما حیاتی است.

دکتر قالیباف خاطرنشان کرد: در هوش مصنوعی حالات متعدد و نامحدودی وجود دارد، اداره حکمرانی نیز به همین گونه است، ما باید از افکار و ایده‌های نو و جدید استفاده کنیم که حاکمیتی به بهترین شکل داشته باشیم. وظیفه ما این است که حوزه قانون گذاری را پیش ببریم، چرا که در این حوزه اشکالات جدی داریم.

وی در ادامه با بیان اینکه اداره کشور با علم و همراه با دین ممکن خواهد بود، تصریح کرد: در اداره جامعه باید همه مؤلفه‌ها، از هوش مصنوعی گرفته تا پیچیدگی موضوعات مختلف، در نظر گرفته شود و قطعاً حکمرانی دینی نیز باید همراه آن باشد تا کارآمدی لازم تحقق یابد. در حال حاضر در مجلس دوازدهم تلاش می‌کنیم تمام موارد عنوان‌شده را اصلاح کنیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه در بخش‌هایی از قانون‌نویسی قطعاً نظارت انسانی لازم است، یادآور شد: هوش مصنوعی خوب می‌آموزد، اما آینده‌نگری و تفکر ندارد؛ ابزاری است که انسان باید فکر و اندیشه را به آن بدهد.

وی با تاکید براینکه مجلس قادر است از میان ۱۲ هزار و ۵۸۳ قانون، تعداد زیادی را کاهش دهد تا مردم در آسایش باشند و بتوانند به‌راحتی زندگی کنند، تصریح کرد: عمده فساد کشور به‌دلیل وجود قوانین ناکارآمد است. بسیاری از قوانین ضعف دارند. در دوران خدمتم در شهرداری نیز عنوان می‌کردم که در سایه قوانین متعدد، ضعف‌هایی وجود داشته است. باید قوانین را ساماندهی کنیم و دخالت انسان را به حداقل ممکن برسانیم. همچنین زمانی که سخن از اداره جامعه به میان می‌آید، از خود سؤال دارم که به‌عنوان حاکمیت چه وظیفه‌ای بر دوش داریم؟ آگاهی‌بخشی به شهروندان مهم‌ترین وظیفه حکومت اسلامی است و اگر از بعد حکمرانی به‌صورت صفر به موضوع توجه داشته باشیم، باید مردم را با حقوق خودشان آشنا کنیم.

دکتر قالیباف با بیان اینکه باید حقوق مردم در ابتدای نظام حکمرانی مشخص شود، تصریح کرد: مردم باید در نظام حکمرانی از حقوق خود آگاه باشند و آن را از مسئولان مطالبه کنند. قطعاً اگر مردم با حقوق خود آشنا شوند، نسبت به وظایف خود نیز آگاه خواهند شد؛ اگر فردی وظیفه خود را انجام ندهد، نمی‌تواند حقوق خود را مطالبه و دریافت کند و بر اساس حقی که دارد باید وظیفه خود را انجام دهد.

وی با بیان اینکه در حکمرانی اجتماعی سرمایه‌ای برتر از اعتماد وجود ندارد، تصریح کرد: تمام اشکالات جامعه ناشی از بی‌اعتمادی است. اعتماد باید به مشارکت معنادار منجر شود و مشارکت معنادار نیز باید چهار منبع قدرت، ثروت، معرفت و منزلت را که ابزار اداره حکومت هستند، نمایان کند. کارکرد این چهار مؤلفه، اداره مطلوب جامعه را برای ما فراهم می‌کند. ما در مجلس دوازدهم تلاش می‌کنیم سیاست‌های کلی قانون‌گذاری ابلاغی مقام معظم رهبری را عملیاتی کنیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه با همراهی مرکز پژوهش‌ها و مرکز تحقیقات اسلامی باید ساختار اصولی قانون‌نویسی فراهم شود، ادامه داد: جز مجلس، جای دیگری حق قانون‌نویسی ندارد و این موضوع مورد توجه نمایندگان است. مجلس در رأس امور است و باید امور را تنظیم‌گری کند.

وی با بیان اینکه مجلس باید حدود ۱۲ هزار قانون موجود را به ۳ هزار و پانصد قانون کاهش دهد، تصریح کرد: قوانین موجود، طبق نظر شورای نگهبان هر جا با شرع مغایرت داشته باشد باید اصلاح شود. نمی‌توان به بهانه کمبود زمان، تنقیح قوانین را انجام نداد؛ همه باید دست‌به‌دست هم دهند تا این مهم محقق شود. در حال حاضر مرکز پژوهش‌های مجلس در تهران و مرکز تحقیقات اسلامی در قم باید روند تولید قانون صحیح را پیش ببریم و قوانین گذشته را اصلاح کنیم.

دکتر قالیباف با تأکید بر اینکه در مجلس دوازدهم قادر هستیم مسیر ریل‌گذاری قانون و همچنین قوانین سال‌های گذشته را اسلامی و کاربردی کنیم، گفت: بیشتر ناکارآمدی‌ها در کشور نقطه آغازش مجلس است. اگر می‌خواهیم حکمرانی را اصلاح و کارآمد کنیم، باید اصلاح را از سرچشمه آغاز کنیم و آن سرچشمه مجلس است. وقتی می گوییم مجلس ریل‌گذار است، منظور همین موارد است.

وی در ادامه یادآور شد: مرکز تحقیقات قم و مرکز پژوهش‌های مجلس می‌توانند در این مسیر نقش اساسی داشته باشند تا ساختار قانون‌گذاری اصلاح شود. باید به نمایندگان این اطمینان داده شود که شما نمایندگان مردم هستید و باید هدف‌گذاری را مشخص کنید.

دکتر قالیباف در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به جنگ ۱۲ روزه گفت: جنگ ۱۲ روزه هنوز ادامه دارد، حضرت آقا می‌فرمایند "کشور را باید از وضعیت نه جنگ و نه صلح خارج کنیم"، حتماً وظیفه داریم که کشور را از این شرایط خارج کنیم.

وی با اشاره به لزوم تبعیت از توصیه‌ها و دستورات رهبر معظم انقلاب اظهار داشت: به عنوان مسئولی که در مجلس شورای اسلامی هستم دستورات و فرمایشات رهبر معظم انقلاب را که به ما تذکر می‌دهند باید اطاعت کنم، امروز این جنگ تمام نشده که بپرسیم دوباره چه موقع شروع می‌شود؟ جنگ همچنان ادامه دارد. در همین حال ماهیت جنگ نیز تغییر پیدا کرده است، جنگ زمینی، هوایی، دریایی، سایبری و فضایی وجود دارد، همه این جنگ‌ها با هم بصورت ترکیبی ادامه خواهند داشت، در دوره‌ای که جنگ‌ها از نوع دریایی، سایبری و فضایی، به هم پیوسته و ترکیب شده‌اند، ما نیز باید در حوزه‌های انسانی و مدیریتی چنین نگاهی داشته باشیم.

دکتر قالیباف در ادامه اظهار داشت: امسال چهاردهمین سالگرد شهید حسن مقدم رضوان الله تعالی علیه بود، بنده در ۴ الی ۵ سالگرد ایشان صحبت کردم و در سالگرد شهدای هوافضا سخنرانی داشتم و دو فرهنگ جهادی و غیر جهادی را مقایسه کردم، مرکز فرماندهی هوافضا و خودروسازها در نزدیکی هم هستند، فاصله این دو با هم ۲۰۰ متر است، می‌بینیم ۲هزار ماشین تولیدی آنجا پارک شده و اشکال را که می پرسیم می گویند پمپ برف پاک کن خراب است. ۲۰۰ متر آن طرف تر با تکنولوژی روز دنیا موشک تولید می شود که برای کشور اقتدارآفرین است.

رئیس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: قدرت ما از خداوند است و این موشک ها هم قدرت آفرین هستند اما نکته مهم در حکومت قلب مردم است که اگر با ما نباشد این موشک‌ها اثر ندارند.

وی در ادامه افزود: تصور کنید، روزی که ما جواب دشمن را دادیم اگر در دو الی سه روز اول پیروزی و قلب مردم با ما نبود ما می‌توانستیم کاری را انجام دهیم؟ حتماً خیر، ما به صورت ملموس مشاهده کرده‌ایم که حتی اگر از روز اول جواب محکم به دشمن می‌دادیم و مردم با ما همراهی نمی‌کردند، نمی‌توانستیم این گونه عزت ناشی از قدرت نظامی را داشته باشیم؛ این موضوع بسیار مهم است و باید این مسائل را یکپارچه ببینیم.

وی در ادامه تصریح کرد: بار سنگینی امروز بر دوش ماست؛ مرکز تحقیقات قم باید در زمان اندک، موضوعاتی را در دستور کار قرار دهد که هم مهم باشند و هم فوری؛ یعنی این دو ویژگی را توأمان داشته باشد. باید جایی که مصلحت و حق است، اقدام صورت گیرد و احصای این موارد برای مجلس نیازمند اندیشه و تفکر است. قطعاً این دو مرکز(مرکز پژوهشها و مرکز تحقیقات اسلامی) می‌توانند در این مسیر نقش‌آفرینی کنند. این اقدامات نباید انتزاعی باشد، بلکه باید در متن زندگی مردم قرار گیرد و واقعیت‌ها مدنظر قرار داده شود. در کشور ما اصلاحات اقتصادی رخ نخواهد داد، مگر آنکه اصلاحات حوزه انرژی نیز محقق شود.

دکتر قالیباف در پایان با تأکید بر اینکه وضعیت اقتصادی مردم باید به‌صورت جدی مورد توجه قرار گیرد، گفت: متأسفانه امروز وضعیت خوشایندی وجود ندارد و برای مسئولان ننگ است که شاهد باشیم برخی از مردم برای تأمین معیشت و سیر کردن شکم فرزندان خود به چنین شرایطی دچار شوند. این موضوعات باید با حساسیت مورد توجه قرار گیرد. امروز به اندازه‌ای امکانات در کشور وجود دارد که می‌توان ظرف شش ماه بخش قابل‌توجهی از مشکلات را حل کرد. باید با کمک یکدیگر این مسائل را برطرف کنیم.

بنابراین گزارش در ابتدای مراسم، رئیس و اعضای هیات علمی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی به بیان دیدگاه های خود پرداختند./