IBA (انجمن بینالمللی وکلا) و UIA (اتحادیه بینالمللی وکلا) | وکلاپرس
گسترش ارتباطات جهانی، تغییرات سریع در ساختار حقوق بینالملل، توسعه تجارت میان کشورها و افزایش تعاملات میان حرفهمندان عرصه حقوق و وکالت باعث شده است نهادهای بینالمللی حقوقی نقش اساسی در تنظیم روابط حرفهای و استانداردهای جهانی ایفا کنند.
در این میان، دو نهاد مهم و اثرگذار، یعنی انجمن بینالمللی وکلا و اتحادیه بینالمللی وکلا ، جایگاه برجستهای در هدایت، حمایت و استانداردگذاری برای حرفه وکالت در سطح جهانی دارند.
هرچند هر دو سازمان در حوزه مشابهی فعالیت میکنند، اما تفاوتهایی اساسی در اهداف، ساختار، نوع فعالیتها، جامعه هدف، گستره نفوذ و تعاملات بینالمللی آنها وجود دارد.
انجمن بینالمللی وکلا در سال ۱۹۴۷، پس از جنگ جهانی دوم، در زمانی تأسیس شد که جامعه جهانی به سمت شکلگیری ساختارهای همکاری بینالمللی پیش میرفت. سازمان ملل متحد به تازگی بنیانگذاری شده بود و نیاز به حضور یک نهاد حقوقی فراگیر احساس میشد تا بتواند ارتباط میان کانونهای وکلا و نهادهای حقوقی کشورهای مختلف را سامان دهد.
IBA در ابتدا با هدف تقویت همکاری میان کانونهای وکالت و ایجاد استانداردهای حرفهای پایهگذاری شد، اما به مرور زمان دامنه فعالیت آن بسیار وسیعتر شد. امروزه IBA بزرگترین نهاد جهانی در حوزه وکالت است و هزاران کانون وکالت، مؤسسات حقوقی و وکلای برجسته در سطح دنیا عضو آن هستند.
اتحادیه بینالمللی وکلا در سال ۱۹۲۷، حدود ۲۰ سال پیش از IBA، تأسیس شد. این اتحادیه با رویکردی متفاوت نسبت به IBA شکل گرفت. هدف اولیه UIA ایجاد شبکهای از وکلای حرفهای بود که بتوانند تجربیات کاری و علمی خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند. این اتحادیه از ابتدا بیش از آنکه درپی اهداف کلان حقوقی باشد، بر تعامل حرفهای، ارتباط نزدیک و صمیمانهتر وکلا، و ایجاد یک محیط تخصصی برای گفتوگوهای حقوقی تمرکز داشت.
با وجود اینکه اندازه و گستره نفوذ UIA نسبت به IBA کوچکتر است، این اتحادیه یکی از قدیمیترین نهادهای فعال در حوزه وکالت به شمار میرود و در طول تاریخ خود نقش قابل توجهی در دفاع از حقوق وکلا، ارتقای گفتوگوی علمی و حمایت از ارزشهای حقوق بشری داشته است.
ماهیت IBA بر پایه ایجاد یک نهاد جهانی برای استانداردسازی قوانین، تقویت حاکمیت قانون و حمایت از استقلال وکلا استوار است. این نهاد با بزرگی و گستردگی ساختاری خود، به نوعی «پارلمان جهانی وکلا» رفتار میکند و در بسیاری از موضوعات بینالمللی نظریهپردازی و مقرراتگذاری میکند.
IBA در حوزههایی مانند داوری بینالمللی، تجارت جهانی، حقوق بشر، حقوق انرژی، اخلاق حرفهای و مقررات استانداردسازی نقش راهبردی دارد و گزارشهای آن مورد استناد نهادهای علمی، قضایی و حتی سازمانهای بینالمللی قرار میگیرد.
UIA ماهیتی حرفهایتر و انسانیتر دارد. تمرکز UIA بر ایجاد جامعهای همکارانه و حرفهای است. این اتحادیه با رویکردی تعاملی و تخصصی، سعی دارد وکلای سراسر جهان را در محیطی صمیمانهتر دور هم جمع کند تا با یکدیگر به تبادل تجربه بپردازند.
به همین دلیل UIA از نظر فلسفه وجودی بیشتر بر حمایت از وکلای در خطر، دفاع از حقوق بشر، آموزش حرفهای و ایجاد شبکههای تخصصی متمرکز است. اگر IBA نهادی مقرراتگذار به شمار رود، UIA را میتوان نهادی پشتیبان، حمایتی و تعاملی دانست.
ساختار IBA بسیار گسترده و پیچیده است. این نهاد دارای:
ساختار UIA سادهتر اما تخصصیتر است. این اتحادیه دارای:
تأثیر IBA در سطح جهانی بسیار گسترده است. برخی از مهمترین حوزههای نفوذ آن عبارتند از:
UIA نقش متفاوتی که کمتر سیاستمحور و بیشتر حمایتی و حرفهای است:
کنفرانس سالانه IBA یکی از بزرگترین و گستردهترین گردهماییهای حقوقی جهان است. این کنفرانس:
با وجود شباهتهای ظاهری میان IBA و UIA، این دو نهاد ماهیتاً متفاوتاند. IBA بیشتر بر استانداردگذاری جهانی، مقرراتگذاری، حاکمیت قانون و نقش سیاستگذارانه متمرکز است، در حالی که UIA بر تعامل تخصصی، حمایت از وکلا، حقوق بشر و ایجاد محیطی حرفهای و صمیمی تأکید دارد.
انتخاب میان این دو نهاد به هدف وکیل یا پژوهشگر بستگی دارد:
اگر هدف ورود به شبکههای جهانی، فعالیت در حوزه تجارت و داوری، یا مشارکت در استانداردهای حقوقی باشد، IBA بهترین گزینه است.
اما اگر هدف تبادل تجربه، کار در حوزه حقوق بشر، حمایت حرفهای یا فعالیت تخصصی و مستقل باشد، UIA گزینه مناسبتری است.