آزادی آکادمیک

خلاصه خبر:

آزادی آکادمیک در وهله اول یک حق- آزادی منفی است و در پی تدارک یک سپر دفاعی در برابر دخالت مراجع و نهادهای بیرونی به منظور حمایت از فعالیت هایی است که استادان (با هر درجه علمی) و دانشجویانِ نهادهای آموزش عالی(به هر نامی که خوانده شوند: دانشگاه، آکادمی، مدرسه...) در مقام آموزش، پژوهش و یادگیری موضوعات و مباحث علمی انجام می دهند. آزادی آکادمیک فردی گاه از قِبَل آزادی آکادمیک نهادی تامین می شود. به عبارت دیگر، می توان علاوه بر آزادی آکادمیک فردی دانشگاهیان، از آزادی- استقلال نهاد دانشگاه از سلسله مراتب اقتدار سیاسی و اداری سخن گفت و همینطور از آزادی- مشارکت دانشگاهیان در اداره امور دانشگاه که وجه مثبت یا ایجابیِ آزادی آکادمیک را تقویت می کند. همینطور تامین امنیت شغلی استادان از راه شناسایی حق تصدی شغل ثابت آکادمیک یا پیش بینی الگوهای استخدامیِ مخصوص برای استادان دانشگاه و یا روندهای شکلی منصفانه برای خاتمه قرارداد همکاری آنها با نهادهای آموزش عالی، اکنون به یکی از تمهیدات شناخته شده حقوقی برای دفاع از آزادی آکادمیک بدل شده است. آزادی آکادمیک با این اجزاء و مولفه ها، اکنون دیگر نه صرفا یک ارزش آرمانی بلکه به عنوان یک تعهد حقوقی، اجرای آن همانند سایر حقوق بشری بر عهده دولتها نهاده شده و همین امر چه بسا زمینه تعارض یا تزاحم اجرای آنها را در عمل فراهم می کند. این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی به تحقیق جایگاه آزادی آکادمیک و امکان تعارض آن با دیگر حق های بشری شاخته شده در قوانین کشورها می پردازد.