جرم چاقوکشی چیست؟ / مجازات و حکم قانونی در پروندههای ضرب و جرح با چاقو
در سالهای اخیر، افزایش پروندههای مرتبط با نزاعهای خیابانی و استفاده از چاقو باعث شده که موضوع «جرم چاقوکشی» به یکی از مباحث مهم حقوق کیفری تبدیل شود. قانونگذار برای پیشگیری از ناامنی اجتماعی، مجموعهای از مواد قانونی را در خصوص استفاده از چاقو تدوین کرده است؛ از ماده ۶۱۷ گرفته تا مقررات مرتبط با محاربه و دفاع مشروع.
مطابق ماده ۶۱۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، هر فردی که با چاقو یا هر سلاح دیگری قدرتنمایی، تهدید، مزاحمت، اخاذی یا درگیری فیزیکی ایجاد کند، حتی اگر آسیبی وارد نکند، مرتکب جرم چاقوکشی شده است.
این جرم فقط با «زخمی کردن» تشکیل نمیشود؛ صرف کشیدن چاقو نیز جرم است.
بر اساس ماده ۶۱۷، در صورتی که رفتار مرتکب «محاربه» نباشد، مجازات آن عبارت است از:
اما اگر چاقوکشی منجر به موارد زیر شود، مجازات شدیدتر است:
مطابق ماده ۲۷۹، اگر فرد با چاقو قصد جان، مال یا ایجاد رعب و وحشت عمومی داشته باشد، موضوع تبدیل به محاربه میشود.
بر اساس ماده ۱۵۶ قانون مجازات اسلامی، اگر شخص برای دفاع از جان، مال، ناموس یا دفاع از دیگری و در برابر خطری واقعی یا قریبالوقوع مجبور به استفاده از چاقو شود، جرم محسوب نمیشود.
قانونگذار این جرم را به دلیل ایجاد ناامنی اجتماعی غیرقابل گذشت اعلام کرده است.
البته رضایت میتواند تخفیف مجازات به همراه داشته باشد.
اگر زیر ۱۵ سال باشد، طبق ماده ۸۸ به حد مجازات حدی یا قصاص محکوم نمیشود و فقط اقدامات آموزشی و تربیتی اعمال میگردد.
چاقوکشی یکی از جرایم حساس و خطرناک است که حتی بدون وقوع جراحت نیز جرم مستقل و قابل مجازات محسوب میشود. قانونگذار برای پیشگیری از تهدید و ناامنی، این جرم را «غیرقابل گذشت» و در موارد تهدیدآمیز، مشمول حبس، شلاق و حتی مجازاتهای حدی دانسته است.