مصاحبه با مهدی کشاورز رتبه یک آزمون اختبار مرداد ماه ۱۴۰۴ کانون وکلای دادگستری منطقه فارس | وکلاپرس
وکلاپرس- مهدی کشاورز متولد ۱۳۷۱ و رتبهی ۲۳ آزمون وکالت سال ۱۴۰۰ در کانون وکلای دادگستری منطقه فارس، موفق به کسب رتبه ۱ آزمون اختبار این کانون در مرداد ماه ۱۴۰۴ شده است.
در همین راستا با او گفت و گویی پیرامون آزمون اختبار و منابع مطالعاتی او در این آزمون داشته ایم که مشروح آن به شرح زیر است:
لطفا خودتان را معرفی کنید و بفرمایید که پیش از ورود به حرفه وکالت چه می کردید؟
اینجانب مهدی کشاورز، متولد سال ۱۳۷۱، دارای مدرک لیسانس حقوق و در حال حاضر مجرد میباشم. پیش از ورود به حرفه وکالت، در سمت مدیر منطقه یک شرکت خصوصی چندملیتی – بریتانیایی مشغول به فعالیت بودم.
در این مدت، مسئولیتهای من عمدتاً در زمینههای مدیریت، برنامهریزی فروش و ارتباطات سازمانی بود. این تجربهها به من این امکان را داد که مهارتهای مدیریتی و ارتباطی خود را تقویت کرده و دید گستردهتری نسبت به امور تجاری و سازمانی پیدا کنم.
درباره نحوه قبولی در آزمون ورودی و رتبه خودتان در آزمون وکالت توضیح دهید؟ برنامه ریزی شما برای مطالعه به چه صورت بود؟
در سال ۱۴۰۰ برای شرکت در آزمون ورودی کانون وکلا فارس ثبتنام کردم. بهدلیل شرایط ناشی از همهگیری ویروس کرونا و تعویق مکرر آزمون سال ۱۳۹۹، آزمون دوره ما نهایتاً با تأخیر در سال ۱۴۰۱ برگزار شد. این دوره نخستین دورهای بود که با اجرای و برگزار گردید. خوشبختانه در این آزمون با رتبه ۲۳ در پذیرفته شدم.
متأسفانه از زمان اعلام نتایج اولیه تا آغاز رسمی کارآموزی و فعال شدن سامانه سیاماس بیش از ۱۵ ماه طول کشید. به همین دلیل، دوره کارآموزی ما از جهات مختلف خاص و تاریخی بود. برای نخستینبار در تاریخ بیش از ۸۰ ساله کانون وکلا، کارآموزان یک دوره دو نوبت اختبار دادند؛ یکبار بهصورت تستی پس از پایان مرحله اول کارآموزی و بار دوم بهصورت کتبی و شفاهی پس از پایان مرحله سوم.
این نخستینبار بود که در آزمون اختبار کتبی و شفاهی شرکت میکردم. پس از تعطیلات نوروز ۱۴۰۴، مطالعه متمرکز خود را آغاز کردم، اما در تمام دوران کارآموزی از مطالعه قوانین فاصله نگرفتم، زیرا مشغول به وکالت در پروندههای با موضوعات متعدد بودم و ارتباط مستمر با این دعاوی، من را ملزم به بررسی و تجزیه و تحلیل دائمی قوانین نگه میداشت.
طبق برنامهریزی اولیه، بنا بود آزمون در تیرماه ۱۴۰۴ برگزار شود، اما بهدلیل شرایط خاص کشور (جنگ ۱۲ روزه)، برگزاری آن به مردادماه ۱۴۰۴ موکول گردید. در دو ماه پایانی، تمرکز اصلیام بر مرور دقیق متون قانونی و تطبیق آن با رویههای قضایی بود.
دوره کارآموزی خودتان را چطور ارزیابی می کنید؟ آیا آموزش ها و حضور در مراجع قضایی رضایت بخش و موثر بودند؟
همانطور که پیشتر اشاره کردم، دوره کارآموزی ما با توجه به تغییر قوانین و اجرای آییننامه جدید شرایط خاص و متفاوتی داشت. بهدلیل تغییر ساختارها و طولانی شدن روند استعلامات و مراحل اداری، بخش زیادی از زمان دوره صرف امور مقدماتی و هماهنگیهای اولیه شد و عملاً آغاز آموزشها با تأخیر همراه بود.
کلاسهای مرحله اول عمدتاً بهصورت تئوری برگزار گردید که متأسفانه، بهطور کامل با اهداف کاربردی دوره کارآموزی همخوانی نداشت. در مراحل بعدی نیز هرچند تلاشهایی برای بهبود روند آموزش صورت گرفت، اما همچنان آموزشهای نظری بر تجربه عملی غلبه داشت. در حالیکه ماهیت حرفه وکالت ایجاب میکند که کارآموزان علاوه بر یادگیری مبانی نظری، درگیر فرآیندهای واقعی رسیدگیها، تنظیم لوایح و دفاع در محاکم شوند تا تجربهای ملموس از وکالت بهدست آورند.
با توجه به تحولات اخیر در عرصه حقوق و حرفه وکالت، ضروری است که رویکرد آموزش کارآموزان از حالت کلی و سنتی به رویکرد تخصصمحور و کیسمحور تغییر یابد. متاسفانه در حال حاضر، در بسیاری از شهرها (بهویژه خارج از تهران)، آموزشها هنوز بهصورت عمومی و غیرتخصصی ارائه میشود، در حالیکه حوزه وکالت امروزه شاخههای جدید و متنوعی را دربر میگیرد؛ از جمله جرایم رایانهای، مسائل مرتبط با هوش مصنوعی، دعاوی مالیاتی، گمرکی و امور ثبتی.
پیشنهاد میکنم بهجای برگزاری کلاسهای صرفاً تئوری، سلسله جلسات تخصصی پروندهمحور برگزار شود تا کارآموزان بتوانند در تحلیل پروندههای واقعی یا شبیهسازیشده، تواناییهای استدلال، نگارش لایحه و دفاع عملی خود را تقویت کنند. این تغییر رویکرد میتواند فاصله میان آموزش و واقعیت حرفهای وکالت را تا حد زیادی کاهش دهد و موجب ارتقای کیفیت علمی و مهارتی کارآموزان گردد.
منابع مورد مطالعه شما و مدت زمان اختصاص داده شده برای کسب آمادگی شرکت در آزمون اختبار چه بود؟
با توجه به تحولات اخیر در عرصه حقوق و حرفه وکالت، ضروری است که رویکرد آموزش کارآموزان از حالت کلی و سنتی به رویکرد تخصصمحور و کیسمحور تغییر یابد.
متاسفانه در حال حاضر، در بسیاری از شهرها (بهویژه خارج از تهران)، آموزشها هنوز بهصورت عمومی و غیرتخصصی ارائه میشود، در حالیکه حوزه وکالت امروزه شاخههای جدید و متنوعی را دربر میگیرد؛ از جمله جرایم رایانهای، مسائل مرتبط با هوش مصنوعی، دعاوی مالیاتی، گمرکی و امور ثبتی.
پیشنهاد میکنم بهجای برگزاری کلاسهای صرفاً تئوری، سلسله جلسات تخصصی پروندهمحور برگزار شود تا کارآموزان بتوانند در تحلیل پروندههای واقعی یا شبیهسازیشده، تواناییهای استدلال، نگارش لایحه و دفاع عملی خود را تقویت کنند. این تغییر رویکرد میتواند فاصله میان آموزش و واقعیت حرفهای وکالت را تا حد زیادی کاهش دهد و موجب ارتقای کیفیت علمی و مهارتی کارآموزان گردد.
نظر و پیشنهاد شما درباره شکل برگزاری آزمون اختبار چیست؟ شیوه فعلی برگزاری آزمون اختبار را مطلوب می دانید؟
شیوهی فعلی برگزاری اختبار بهصورت کتبی و شفاهی بیش از دو دهه است که در کانونهای وکلا در سراسر کشور اجرا میشود و از جهات مختلف میتوان آن را روشی مطلوب و نسبتاً کارآمد دانست، چراکه توانایی علمی، تحلیلی و بیانی کارآموز را بهطور همزمان ارزیابی میکند.
با این حال، نکتهای که باید مورد توجه قرار گیرد این است که با اجرای و افزایش قابلتوجه تعداد کارآموزان، بسیاری از آنان در طول دوره کارآموزی فرصت کافی برای فعالیت عملی و لمس واقعی فضای وکالت را پیدا نمیکنند.
در چنین شرایطی، انتظار میرود اساتید محترم طراح سؤال و اعضای هیئت اختبار شفاهی ضمن حفظ شأن علمی آزمون، به این واقعیت توجه داشته باشند که همهی کارآموزان فرصت برابر برای تجربه عملی نداشتهاند.
از این رو، طرح سؤالات پیچیده و تخصصی که گاه در سطح وکلای باسابقه است، ممکن است موجب دلسردی و دلشکستگی برخی کارآموزان مستعد شود.
بهباور من، هدف اصلی اختبار باید سنجش آمادگی کارآموزان برای ورود به حرفه وکالت باشد، نه سنجش تسلط آنها بر پیچیدهترین مسائل حرفهای. بنابراین، لازم است تعادل میان سنجش علمی و واقعیت عملی وکالت در این آزمونها بیشتر رعایت شود.
چه پیشنهاداتی به کارآموزان وکالت برای کسب موفقیت در آزمون اختبار دارید؟
بهعنوان عضوی کوچک از خانواده بزرگ وکالت، توصیهام به کارآموزان و همکاران جدیدالورود این است که هیچگاه از متن قوانین فاصله نگیرند.
مطالعهی مستمر قوانین، اساس و ستون فقرات فهم حقوقی هر وکیل است. پیشنهاد میکنم پیش از طرح هر دعوا یا حضور در هر جلسه رسیدگی، حتماً نمونه آراء قضایی، نظریات مشورتی، و منابع کاربردی مرتبط با موضوع پرونده را مرور کنند.
این کار نهتنها موجب تسلط علمی و اعتماد به نفس بیشتر در اختبار میشود، بلکه در عمل نیز باعث میشود نگاه دقیقتر و واقعگرایانهتری به دعاوی پیدا کنند. در نهایت، موفقیت در اختبار حاصل استمرار، نظم و تعهد به یادگیری است، نه صرفاً مطالعهی فشرده در ماههای پایانی.
با توجه به اینکه اصلاح در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار دارد، به نظر میرسد در آیندهی نزدیک، حرفهی وکالت به ثبات و آرامش سابق خود بازخواهد گشت.
از سوی دیگر، در نسلهای جدید جامعه، فرهنگ استفاده از مشاور و وکیل حقوقی بهتدریج در حال گسترش است؛ مردم بیش از گذشته به اهمیت پیشگیری حقوقی پیش از بروز اختلاف واقف شدهاند. به همین دلیل، آیندهی این حرفه را روشن و روبهرشد میدانم.
در بُعد شخصی، در حال حاضر مشغول مطالعه و آمادگی برای شرکت در آزمون کارشناسی ارشد هستم و در کنار آن، تمرکز ویژهای بر یادگیری حوزههای نوین وکالت، از جمله موضوعات مرتبط با حقوق شرکت های تجاری،گمرک و مالیات دارم.
از اینکه فرصت این گفتوگو را در اختیار بنده قرار دادید، صمیمانه سپاسگزارم. برای شما و تمامی همکاران گرامی در عرصه شریف وکالت آرزوی موفقیت و سربلندی دارم.