سند نقشه راه سلامت الکترونیک کشور
سند نقشه راه سلامت الکترونیک کشور
مشروح خبر:
وکلاپرس– تصویبنامه مصوب جلسه مورخ ۱۴۰۴/۰۶/۳۰ هیات وزیران درخصوص «تعیین سند نقشه راه سلامت الکترونیک کشور» در تاریخ ۱۴۰۴/۰۷/۲۳ توسط معاون اول رئیس جمهور ابلاغ شد.
به گزارش وکلاپرس، این تصویب نامه به پیشنهاد شماره ۱۰۰/۷۲۳ مورخ ۱۴۰۳/۸/۱۳ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و به استناد جزء (۱) بند (الف) ماده (۶۹) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران تدوین شده است.
ماده۶۹ ـ برای ارتقای کیفیت خدمات، کاهش هزینهها و افزایش رضایتمندی بیماران اقدامات زیر انجام میگیرد:
۱ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلف است با هدف ایجاد نظام هوشمند اطلاعات سلامت و استقرار کامل پزشک خانواده و نظام ارجاع در بستر الکترونیکی، ظرف دوسال از لازم الاجرا شدن این قانون، با آمادهسازی مراکز امن داده و استقرار امضای الکترونیکی، کلیه سامانههای مراکز ارائهدهنده خدمات و کالای سلامت از جمله سامانههای بیمارستانی، نسخهنویسی و نسخهپیچی سرپایی، نرمافزارهای حوزه بهداشتی (سطح اول خدمات سلامت)، سامانه پایش و ممیزی اسناد سلامت و سامانههای خودمراقبتی را بهصورت یکپارچه به یکدیگر متصل نموده و با جمعآوری کلیه دادههای سلامت تولیدشده از این مبادی و ذخیرهسازی امن و متمرکز آنها در پایگاه ملی سلامت مبتنی بر قانون مدیریت دادهها و اطلاعات ملی ضمن صیانت از اطلاعات سلامت شهروندان، نسبت به در اختیار قرار دادن اطلاعات موجود به پزشکان معالج یا هر فرد یا گروهی که قانوناً یا بر اساس مجوز اخذ شده از مالک اصلی اطلاعات (شهروند) امکان استفاده از این اطلاعات را دارد، اقدام نماید. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلف است ظرف سهماه از لازمالاجرا شدن این قانون سند نقشه راه سلامت الکترونیک کشور با هدف استقرار نظام معماری یکپارچه سلامت الکترونیک را تهیه نموده و بهتصویب هیأت وزیران برساند.
دستیابی به اهداف حوزه سلامت در عصر حاضر وابستگی انکار ناپذیری به مدیریت اطلاعات و بهره برداری از ابزارهای الکترونیک دارد. پیچیدگی و حساسیت داده های سلامت سبب میشوند که روند الکترونیکی شدن این حوزه دشوارتر و پرچالش تر از سایر حوزه های زندگی اجتماعی باشد. شبکه ملی سلامت (شمس) باید بستری برای تولید داده های استاندارد مبادله آن داده ها در یک بستر یکپارچه و امن زیر ساختی برای نگهداری و تحلیل آن داده ها و ایفای نقش فعالان صنعت این حوزه فراهم آورد. این سند برای ترسیم خطوط کلی و حرکت به سوی سلامت الکترونیک فراگیر و یکپارچه تدوین میگردد تا با اقدامات تکمیلی متعدد ظرف پنج سال نظام الکترونیک مطمئن و کارآمدی را در حوزه سلامت مستقر سازد.
۲- ارائه دهندگان خدمات سلامت: کلیه مطلب ها مراکز مؤسسات و سایر واحدهای مجاز ارائه دهنده خدمات و کالاهای سلامت اعم از دولتی عمومی غیر دولتی خیریه و خصوصی
۳- سامانه های کاربری: سامانه های سلامت محور که کاربران نظام سلامت شامل شهروندان ارائه دهندگان خدمات سلامت مدیران و کارشناسان نظام سلامت و سایر ذی نفعان در قالب کاربر از آن استفاده میکنند.
۴- پایگاه و موتور قواعد ملی سلامت: سامانه نرم افزاری که مجموعه ای از قوانین و راهکارهای پزشکی را به منظور اعمال پایش کنترل های هوشمند و یا خودکار توصیه کننده هشدار دهنده بازدارنده و یا الزام کننده در قالب خدمات سرویسهای الکترونیکی در اختیار دیگر سامانه های سلامت محور قرار میدهد.
۵ – شبکه ملی سلامت (شمس): زیر ساخت ارتباطی بین مراکز بهداشتی تشخیصی و درمانی سراسر کشور که امکان برقرای ارتباط امن به منظور تبادل داده ها به صورت الکترونیکی بین این مراکز را فراهم میکند بخشهای دولتی و غیر دولتی میتوانند از خدمات این شبکه استفاده نمایند.
۶- سامانه تصمیم یاری: سامانه ای (سیستم) در نظام سلامت مبتنی بر فناوری اطلاعات که با استفاده از هوش مصنوعی و یا به کارگیری مجموعه ای از قواعد مشخص به متخصصان سلامت در فرآیند تصمیم گیری بالینی و به مدیران اجرایی در اخذ سیاستها و تصمیمات کمک میکند.
۷- سند مدیریت دسترسی اطلاعات سلامت شهروندی و حفظ حریم خصوصی: آیین نامه اجرایی ماده (۶۰) قانون تجارت الکترونیکی مصوب ۱۳۸۲ با اصلاحات بعدی آن شامل نحوه دسترسی ،پردازش استفاده به اشتراک گذاری و حفاظت از اطلاعات سلامت شهروندان
۸- کد سیام: شناسه یکتای ارائه شده توسط سامانه سیام که جهت تبادل اطلاعات مراکز ارائه دهنده خدمات سلامت مورد استفاده قرار میگیرد.
۹- پرونده الکترونیک سلامت: مجموعه ساختارمند اطلاعات سلامت مردم و بیماران که به صورت الکترونیکی ذخیره شده و از طریق سامانه های گوناگون حوزه سلامت تولید مبادله و استفاده می شود. این مجموعه معادل پرونده سلامت الکترونیکی شهروندان است که کلیه اطلاعات جامع سلامت فرد از پیش از تولد تا مرگ از جمله سوابق پزشکی نتایج آزمایشات تصویر برداری ها داروها واکسیناسیون ها سوابق بستری مراقبت های بهداشتی و پیشگیرانه و سایر اطلاعات مرتبط با سلامت را در قالبی استاندارد و قابل تبادل ذخیره می کند. این پرونده بر اساس سند مدیریت دسترسی اطلاعات سلامت شهروندی و حفظ حریم خصوصی و با رعایت اصول محرمانگی و امنیت داده توسط ارائه دهندگان مجاز خدمات سلامت قابل دسترسی است.
۱۰- مرکز تبادل داده سلامت: زیر ساخت متمرکز ملی تحت مدیریت وزارت که با هدف ذخیره سازی پردازش و تبادل امن داده های سلامت شهروندان ایجاد می شود و شامل مخازن داده استاندارد خدمات سرویس های تبادل داده سامانه های امنیتی و پایش کنترل دسترسی و زیر ساخت های لازم برای تحلیل کلان داده های سلامت می باشد. مرکز تبادل داده سلامت به عنوان مرجع اصلی نگهداری و دسترسی به داده های پایگاه ملی سلامت امکان دسترسی یکپارچه به اطلاعات سلامت را برای ذی نفعان مجاز فراهم می کند و با رعایت قانون مدیریت داده ها و اطلاعات ملی مصوب ۱۴۰۱ با استانداردهای بین المللی تبادل داده سلامت هماهنگ می باشد.
۱۱- تنظیم گر (رگولاتور): وزارت به عنوان نهاد تنظیم گر بخش سلامت الکترونیک کشور مسئولیت سیاست گذاری برنامه ریزی و نظارت بر اجرای نظام سلامت الکترونیک را بر عهده دارد. وظایف اصلی تنظیم گر شامل مدیریت مرکز تبادل داده سلامت تدوین و به روزرسانی استانداردهای ملی تبادل داده سلامت تنظیم مقررات حفظ حریم خصوصی و امنیت داده ها صدور مجوز برای کسب و کارهای سلامت الکترونیک تعیین تعرفه های خدمات الکترونیک سلامت و نظارت بر عملکرد ذی نفعان است.
۱۲- کارگروه سلامت الکترونیک کشور: به منظور ایجاد هماهنگی و ارائه مشورتهای لازم جهت تحقق اهداف قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴۰۳ در حوزه سلامت الکترونیکی هوشمند و رقومی کارگروه سلامت الکترونیک کشور با عضویت وزارت رئیس) و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی وزارت امور اقتصادی و دارایی بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران وزارت صنعت، معدن و تجارت وزارت اطلاعات وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلحمعاونت علمی فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس جمهور سازمان تأمین اجتماعی، سازمان بیمه سلامت ایران و نمایندگان بخش غیر دولتی شامل سازمان نظام پزشکی کشور سازمان نظام صنفی رایانه ای کشور ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این سند تشکیل میشود دبیرخانه این شورا در وزارت تشکیل میشود.
۱۳- کاروران (اپراتورها): شخص حقوقی که در قالب مشارکت عمومی خصوصی متشکل از دارندگان زیر ساختهای نظام سلامت و شرکتهای فعال در حوزه سلامت ایجاد و بر اساس مجوز ادر شده از سوی تنظیم گر فعالیت میکند. تنظیم گر موظف است با صدف ایجاد فضای رقابتی امکان مشارکت برابر و بدون تبعیض اشخاص واجد شرایط را فراهم آورد.
۱۴- کسب و کارهای حوزه سلامت الکترونیک: اشخاص حقیقی با حقوقی که با کسب مجوز از تنظیم گر محصولات و خدمات نوآورانه مبتنی بر فناوری اطلاعات در حوزه سلامت را به ذی نفعان ارائه می کنند. این خدمات می تواند شامل نرم افزارهای مدیریت مراکز تشخیصی درمانی خدمات دارویی سامانه های نوبت دهی سکو (پلتفرم) های پزشکی از راه دور برنامه های رایانه ای اپلیکیشن های سلامت همراه سامانه های هوش مصنوعی پزشکی و سایر راهکارهای الکترونیک باشد. این کسب و کارها موظف به رعایت استانداردها و مقررات ابلاغی تنظیم گر و استفاده از خدمات کاروران مجاز هستند.
۱۵- جزء فناوری اطلاعات سلامت: بسته ای اطلاعاتی متشکل از داده ها و اقلام اطلاعاتی به هم پیوسته که در نشحه ثبت نهایی ناشی از ارائه خدمات در نظام سلامت ایجاد و به پایگاه ملی سلامت منتقل میگردد بسته اطلاعاتی تولید شده باید کاملاً با ساختار مجموعه داده حداقلی (minimum data set) تعریف شده برای آن خدمت که توسط وزارت تعیین می شود، منطبق باشد. ثبت این رویداد باید از نظر ضرورت توالی و تکرار مجاز توسط پایگاه و موتور قواعد ملی سلامت تأیید گردد تا از ایجاد تراکنش های اضافی و انگیزه های سودجویانه جلوگیری شود.
در راستای اجرای جزء (۴) بند (الف) ماده (۶۹) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران سوب ۱۴۳ و به منظور استقرار کامل نظام استحقاق سنجی تبادل الکترونیکی استاد سلامت و حاکمیت هوشمند بر جریان مالی ارائه خدمات دستگاههای زیر مکلف به انجام اقدامات به شرح زیر می باشند:
خ- به منظور فراهم سازی بستر یکپارچه در سطح یک تا سطوح تخصصی و فوق تخصصی خدمات سلامت وزارت مکلف است با همکاری ذی نفعان مرتبط برنامه ملی توسعه نظام الکترونیک پزشک خانواده و استقرار نظام ارجاع الکترونیک را ظرف شش ماه از تاریخ ابلاغ این سند تدوین و پس از تایید کارگروه سلامت الکترونیک کشور به تصویب هیئت وزیران برساند. در این برنامه رعایت الزامات زیر ضروری است.
الگوی (مدل) تأمین مالی و منابع مالی به شرح زیر است: