صورت‌بندی قواعد فقهی حاکم بر روابط زوجین در سوره مبارکه احزاب

قواعد فقه در حوزه حقوق خانواده، گزاره‌های عمومی هستند که بنیان اصلی بسیاری از ضوابط حقوقی این حوزه را تشکیل داده‌اند. از جمله این قواعد می‌توان به «عدمُ تَخْیِیرِ الزَّوْجَةِ فِی انْحِلالِ النِّکَاحِ بِنَفْسِهَا إِلَّا فِی مَوَارِدَ خَاصَّه»، «سَراحٌ جَمِیل»، «عَدَمُ اشْتِرَاطِ وُجُودِ المَهْرِ فِی العَقْدِ الدَّائِم»، و «وُجُوبُ العَدْلِ فِی القِسْمِ بَیْنَ الزَّوْجَات» اشاره کرد که از مهم‌ترین قواعد فقهی حاکم بر روابط زناشویی در نظام اسلامی به شمار می‌آیند. جستار پیش‌رو، با روش توصیفی تحلیلی و رویکرد تحلیلی، قواعد مذکور را به‌طور خاص با استناد به آیات سوره مبارکه احزاب، و با توجه به دیگر منابع اصیل فقهی مورد بررسی قرار می‌دهد. انعکاس این قواعد در مواد قانون مدنی ایران، به‌عنوان پیوندی میان فقه اسلامی و حقوق نوین، از نظر نگارنده دور نمانده است. صورت‌بندی قواعد فقه و شناسایی بستر کاربرد آن‌ها، نه‌تنها امکان ضابطه‌مندسازی فقه را فراهم می‌آورد، بلکه زمینه لازم برای وحدت رویه قضایی در موارد فقدان نص قانونی را نیز مطابق با اصل 167 قانون اساسی تدارک می‌کند.