واکاوی نقش نهاد قضاء در تامین عدالت، امنیت و حقوق اجتماعی؛ مطالعه موردی خلافت مهدی عباسی (158-169 هـ .ق)
واکاوی نقش نهاد قضاء در تامین عدالت، امنیت و حقوق اجتماعی؛ مطالعه موردی خلافت مهدی عباسی (158-169 هـ .ق)
خلاصه خبر:
دوره خلافت مهدی عباسی (۱69-۱58 هـ .ق) که بستری برای تحولات پیچیده سیاسی و اجتماعی واقع شده بود، به مدیریت کارآمد نهادهای حاکمیتی نیاز اساسی داشت. نهاد قضاء بهعنوان یکی از مهمترین نهادهای تأثیرگذار در تنظیم مناسبات اجتماعی، نقش بهسزایی در حفظ نظم و امنیت اجتماعی دارد. رسیدگی به شکایات، کمک به مدیریت بحرانها، برخورد با ناهنجاریهای اجتماعی و تضمین حقوق شهروندان، از جمله کارکردهای اساسی نهاد قضاء در این دوره تاریخی محسوب میشود. هدف اصلی پژوهش حاضر، تبیین نقش نهاد قضاء بر انتظام و امنیت اجتماعی، و شناسایی راهکارهای قضایی در مدیریت بحرانهای امنیتی، سیاسی و اجتماعی دوره پیشگفته است. همچنین، بررسی نحوه تعامل مقامات قضائی با دستگاه حکومتی و نقش ایشان در حل اختلافات اجتماعی و حقوقی نیز دور از نظر نگارندگان نبوده است؛ لذا پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی به این پرسش پاسخ میدهد که نهاد قضاء در دوره خلافت مهدی عباسی، چگونه در تأمین عدالت، امنیت و حقوق اجتماعی ایفای نقش کرده است؟ یافتههای پژوهش نشان میدهد که با انتصاب قضات توانمند، رسیدگی عادلانه به شکایات و اختلافات، کنترل جرایم و دفع ناآرامیهای اجتماعی، نهاد قضاء در حفظ و ثبات نظم عمومی این دوره موثر واقع شده است. ارتباط نزدیک قضات و دستگاه خلافت باعث تقویت ساختار سیاسی و قضایی حکومت عباسیان شده و نهاد قضاء بهعنوان ابزاری مهم در تحکیم امنیت سیاسی این دوره عمل کرده است.
مشروح خبر:
میرزاوند, مسلم , شاهرخی, سیدعلاءالدین , نظری, داریوش و گراوند, مجتبی . (1404). واکاوی نقش نهاد قضاء در تامین عدالت، امنیت و حقوق اجتماعی؛ مطالعه موردی خلافت مهدی عباسی (158-169 هـ .ق). پژوهشنامه حقوق اسلامی, (), -. doi: 10.30497/law.2025.247900.3724
میرزاوند, مسلم , , شاهرخی, سیدعلاءالدین , , نظری, داریوش , و گراوند, مجتبی . "واکاوی نقش نهاد قضاء در تامین عدالت، امنیت و حقوق اجتماعی؛ مطالعه موردی خلافت مهدی عباسی (158-169 هـ .ق)", پژوهشنامه حقوق اسلامی, , , 1404, -. doi: 10.30497/law.2025.247900.3724
میرزاوند, مسلم, شاهرخی, سیدعلاءالدین, نظری, داریوش, گراوند, مجتبی. (1404). 'واکاوی نقش نهاد قضاء در تامین عدالت، امنیت و حقوق اجتماعی؛ مطالعه موردی خلافت مهدی عباسی (158-169 هـ .ق)', پژوهشنامه حقوق اسلامی, (), pp. -. doi: 10.30497/law.2025.247900.3724
مسلم میرزاوند , سیدعلاءالدین شاهرخی , داریوش نظری و مجتبی گراوند, "واکاوی نقش نهاد قضاء در تامین عدالت، امنیت و حقوق اجتماعی؛ مطالعه موردی خلافت مهدی عباسی (158-169 هـ .ق)," پژوهشنامه حقوق اسلامی, (1404): -, doi: 10.30497/law.2025.247900.3724
میرزاوند, مسلم, شاهرخی, سیدعلاءالدین, نظری, داریوش, گراوند, مجتبی. واکاوی نقش نهاد قضاء در تامین عدالت، امنیت و حقوق اجتماعی؛ مطالعه موردی خلافت مهدی عباسی (158-169 هـ .ق). پژوهشنامه حقوق اسلامی, 1404; (): -. doi: 10.30497/law.2025.247900.3724