جایگاه و کاربرد حق انتقال‌ داده‌های شخصی در حقوق رقابت پلتفرم‌های دیجیتال

خلاصه خبر:

عدم دسترسی کاربر به داده‌های شخصی خود متعاقب مهاجرت به پلتفرم جدید، هزینه‌ای است که کاربر پس از تغییر سرویس‌دهندة پلتفرمی سابق خود متقبل می‌شود. از آنجاکه این هزینة جایگزینی، رقابت پلتفرم‌های دیجیتال با سکوهای پیشگام را دشوار می‌سازد، اخیراً حقی باعنوان «حق انتقال داده‌های شخصی» با هدف کاهش هزینه‌های جایگزینی، در قوانین حقوق رقابت پیش‌بینی شده است. این مقاله به این سوال پاسخ می‌دهد که آیا رژیم انتقال‌پذیری داده‌های شخصی در عمل می‌تواند ابزاری برای افزایش رقابت‌ میانْ‌پلتفرمی باشد؟ نتایج مطالعه نشان می‌دهد که به‌دلایلی همچون محدودیت قانونی پلتفرم‌ها و کاربران مهاجر در جابجایی داده‌های اشخاص ثالث، احتمال تعارض حق انتقال داده‌ها با حق مؤلف یا حقوق قراردادی مالک پلتفرم و هزینه‌بر بودن برنامه‌نویسیِ ابزار انتقال داده‌ها، در حال حاضر رژیم انتقال‌پذیری داده‌ها نمی‌تواند کارایی مثبتی در تنظیم‌گری رقابت پلتفرم‌های دیجیتال داشته باشد. این مقاله پیشنهاد می‌کند که قانونگذار رقابتی با اتخاذ سه راهکار، یعنی ۱) معاف نمودن سکوهای فاقد موقعیت مسلط از پیاده‌سازی افزونة انتقال داده‌ها، ۲) الزام سکوهای مسلط و دروازه‌نگهدار به ایجاد امکان اعلام رضایت کاربران ثالث نسبت‌به جابجایی داده‌های شخصی خود و ۳) اعلام بی‌اعتباری برخی توافقات ساقط‌کنندة حق انتقال داده‌ها، بتواند کارآمدی حق انتقال داده‌های شخصی در حقوق رقابت ایران را افزایش دهد.