مسئولیت پرداخت دیه در جنایات کمتر از نفس در فرض عدم دسترسی به جانی؛ اعتبارسنجی ضمان ترتیبی جانی، عاقله و بیتالمال
مسئولیت پرداخت دیه در جنایات کمتر از نفس در فرض عدم دسترسی به جانی؛ اعتبارسنجی ضمان ترتیبی جانی، عاقله و بیتالمال
خلاصه خبر:
مسئول پرداخت دیه در جنایت مادون نفس، در فرض عدم دسترسی به جانی کیست؟ جستار حاضر درصدد است تا با روش اجتهادی، نظریه «ضمان ترتیبی جانی، عاقله و بیتالمال» را که توسط عده کثیری از فقیهان امامیه در قتل عمد و شبه عمد در فرض فرار یا فوت جانی مقبول واقع شده است، در جنایات کمتر از نفس اعتبارسنجی کند. برای اثبات این نظریه در موضع اخیرالذکر، به عمومیت تعلیل فراز «لایبطل دم امرء مسلم» و «فلم یقدر علیه» در روایت مورد استشهاد تمسک شد که هیچکدام تمام نبود و عمومیت تعلیل فراز اول با پنج نقد، و تعلیل فراز دوم با سه نقد مواجه گردید. لذا رویکرد قانونگذار ایرانی در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 که در جنایت مادون نفس در فرض فرار یا فوت جانی، ابتدا خود جانی را ضامن دانسته و اگر وی مالی نداشت، بیتالمال را مسئول پرداخت دیه دانسته، مخدوش است و بر بنیاد نتیجه این پژوهش، تنها خود جانی ضامن است و عاقله یا بیتالمال اصولاً فاقد مسئولیت خواهند بود.
مشروح خبر:
طاهرآبادی, یزدان . (1404). مسئولیت پرداخت دیه در جنایات کمتر از نفس در فرض عدم دسترسی به جانی؛ اعتبارسنجی ضمان ترتیبی جانی، عاقله و بیتالمال. پژوهشنامه حقوق اسلامی, (), -. doi: 10.30497/law.2025.247461.3673
طاهرآبادی, یزدان . "مسئولیت پرداخت دیه در جنایات کمتر از نفس در فرض عدم دسترسی به جانی؛ اعتبارسنجی ضمان ترتیبی جانی، عاقله و بیتالمال", پژوهشنامه حقوق اسلامی, , , 1404, -. doi: 10.30497/law.2025.247461.3673
طاهرآبادی, یزدان. (1404). 'مسئولیت پرداخت دیه در جنایات کمتر از نفس در فرض عدم دسترسی به جانی؛ اعتبارسنجی ضمان ترتیبی جانی، عاقله و بیتالمال', پژوهشنامه حقوق اسلامی, (), pp. -. doi: 10.30497/law.2025.247461.3673
یزدان طاهرآبادی, "مسئولیت پرداخت دیه در جنایات کمتر از نفس در فرض عدم دسترسی به جانی؛ اعتبارسنجی ضمان ترتیبی جانی، عاقله و بیتالمال," پژوهشنامه حقوق اسلامی, (1404): -, doi: 10.30497/law.2025.247461.3673
طاهرآبادی, یزدان. مسئولیت پرداخت دیه در جنایات کمتر از نفس در فرض عدم دسترسی به جانی؛ اعتبارسنجی ضمان ترتیبی جانی، عاقله و بیتالمال. پژوهشنامه حقوق اسلامی, 1404; (): -. doi: 10.30497/law.2025.247461.3673